Out of the box (Sinhala)

වැවිලි සහ ප්‍රජා යටිතල පහසුකම් නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය සුන්දරලිංගම් ප්‍රදීප් මහතා පවසන්නේ වතුකරයේ ජනතාව හැදුන්වීමට සියවස් දෙකක කාලයක සිට භාවිත කළ “වතු” යන නාමය වෙනුවට උඩරට (මලෛගම්) යන නාමය භාවිතා කිරීමට රජය තීරණය කර ඇති බවයි.

නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයා මේ බව පැවසුවේ රත්නපුර කරපිංච ශාන්ත ජෝකිම් දෙමළ මහා විද්‍යාලයේ පැවති 2025 සබරගමු පළාත් තෛපොන්ගල් උත්සවයට එක්වෙමිනි.

මෙරට වතු ජනතාව ලෙස හදුන්වනු ලබන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ කදුකර ප්‍රදේශ වල තේ වගා කටයුතු සදහා ඉන්දියාවෙන් මීට වසර දෙසිකට පමණ පෙර පැමිණි දෙමළ භාෂාව කතා කරන ජනතාව වන අතර අධිරාජ්‍යවාදීන්ගේ සමයේ සිට මේ ජනතාවට පොදු පහසුකම් ලබා දුන්නේ ඉතාම අවම වශයෙනි.

වසර ගණනාවක සිට තමන් වතු ජනතාව ලෙස පිළිනොගන්නා ලෙසත්, උඩරට දමිළ හෙවත් මලෛගම් ලෙස පිළිගන්නා ලෙසත් රජ්‍ය නොවන සංවිධාන හරහා පැවති රජයන්ගෙන් ඉල්ලීම් කර තිබුණි.

ඔවුන් ශ්‍රී ලාංකික දෙමළ ලෙස පිළිගැනීමට ද එකඟ නොමැති අතර උතුරු නැගෙනහිර දෙමළ ජනතාව සමග ඔවුන් එකතු වීමටද කැමැත්තක් නැත.

ඔවුන් පවසන්නේ සිංහල රජාව අතර උඩරට සිංහල ලෙස පිළිගැනීමක් ඇති නිසා තමන්ටද උඩරට දෙමළ ලෙස පිළිගන්නා ලෙසයි.

උඩරට දෙමළ යන්න දෙමළ බසින් හදුන්වන්නේ මලෛගම් යනුවෙනි.

පොළොන්නරුව ප්‍රදේශයේ දැනට ක්‍රියාත්මක වන පෞද්ගලික සහල් මෝල්වල නිෂ්පාදන ධාරිතාව ඉක්මවා යන පරිදි නවීන තාක්ෂණයෙන් සමන්විත විශාල පරිමාණ වී මෝලක් ඉදිකිරීමට සැලසුම් කර ඇති බව සමුපකාර අමාත්‍යාංශ ලේකම් එල්.පී. මදනායක මහතා ප්‍රකාශ කළේය. මෙම ව්‍යාපෘතිය ඉදිරි වර්ෂය තුළ ආරම්භ කිරීමට නියමිත අතර, ඒ සඳහා අවශ්‍ය සියලු සැලසුම් දැනටමත් සකස් කර අවසන් බව ඒ මහතා වැඩිදුරටත් පැවසීය.

පොළොන්නරුව ආණ්ඩුකාර කාර්යාලයේදී පසුගිය 21 වැනි දින සවස පැවති විශේෂ සාකච්ඡාවකදී මෙම කරුණු අනාවරණය විය. එම සාකච්ඡාව මෙවර මහ කන්නයේ රජය විසින් වී මිලදී ගැනීමේ වැඩපිළිවෙළ සම්බන්ධයෙන් පැවති අතර, එහිදී මදනායක මහතා සඳහන් කළේ මෙම නව ව්‍යාපෘතිය සඳහා ආයෝජකයින් දැනටමත් ඉදිරිපත්ව සිටින බවත්, ඊට අදාළ ඉඩම් ද හඳුනාගෙන ඇති බවත්ය.

වී මිලදී ගැනීමේ නව වැඩපිළිවෙළ සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් මදනායක මහතා පැවසුවේ රජය විසින් සමුපකාර සමිති හරහා ගොවීන්ගේ වී මිලදී ගැනීමට ප්‍රමුඛතාවය ලබා දෙන බවයි.

මෙම ක්‍රියාවලිය තුළින් සමුපකාර ව්‍යාපාරය තවදුරටත් ශක්තිමත් කිරීම අරමුණු කර ඇති අතර, එමගින් ගොවි ජනතාවට සාධාරණ මිලක් ලබා දීමට බලාපොරොත්තු වන බව ද ඒ මහතා අවධාරණය කළේය.

රජය මෙම වී මිලදී ගැනීමේ ක්‍රියාවලියේ සක්‍රීය කොටස්කරුවෙකු ලෙස කටයුතු කරන අතර, එමගින් පෞද්ගලික වෙළඳුන් සමඟ සාධාරණ තරඟකාරීත්වයක් ඇති කිරීමට ද අපේක්ෂා කරයි. මෙම ක්‍රියාමාර්ගය තුළින් පොළොන්නරුවේ මහා පරිමාණ වී ව්‍යාපාරිකයින් විසින් ගොවීන්ගේ වී අඩු මිලට මිලදී ගැනීමේ උපක්‍රමශීලී ක්‍රියාමාර්ග වැළැක්වීමට හැකි වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

පැවති සාකච්ඡාවට ආහාර කොමසාරිස් උපුල් ශාන්ත ද අල්විස් මහතා, පොළොන්නරුව දිස්ත්‍රික් සමුපකාර ප්‍රධානීන් සහ වී මිලදී ගැනීමේ වැඩපිළිවෙළ සමඟ සම්බන්ධ වන විශාල නිලධාරී පිරිසක් සහභාගී වූහ. මෙම නව වැඩපිළිවෙළ තුළින් ගොවි ජනතාවගේ ආර්ථික සුරක්ෂිතතාව තහවුරු කිරීමට රජය බලාපොරොත්තු වන අතර,

එය ප්‍රදේශයේ කෘෂි ආර්ථිකය ශක්තිමත් කිරීමට ද හේතු වනු ඇත.

නව වී මෝල ඉදිකිරීමත් සමඟ පොළොන්නරුව ප්‍රදේශයේ සහල් නිෂ්පාදන ක්ෂමතාව සැලකිය යුතු ලෙස ඉහළ යනු ඇති අතර, එය ප්‍රදේශයේ රැකියා අවස්ථා බිහිවීමට ද හේතු වනු ඇත. මෙම ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා සියලු පාර්ශ්වකරුවන්ගේ සහයෝගය අත්‍යවශ්‍ය බව අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා අවධාරණය කළේය.

පොල් හිඟය සම්බන්ධයෙන් මේ වනවිට සමාජය පුරා විවිධ සංවාදයන් ඇතිවී තිබෙනා අතර දේශපාලන වේදිකාව තුළද විවිධ අවස්ථාවල කතාබහට ලක්වේ.

බොහෝ විපක්ෂ කණ්ඩායම මේ චෝදනාව එක හෙළා වත්මන් ආණ්ඩුවට එල්ල කරන නමුත් ඒ සම්බන්ධයෙන් රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයේ භෝග විද්‍යා පිළිබඳ ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්ය අරුණ කුමාර මහතාගේ මූලිකත්වයෙන් සිදුකළ පරීක්ෂණ දත්ත අනුව එහි යථාර්තය අවබෝධ කර ගත හැකියි.

එම වාර්තාව අනුව රට තුළ පවතින ඉහළ පොල් මිලට ප්‍රධාන හේතුව ජනගහණය ඉහළ යාමට සාපේක්ෂව පසුගිය වසර 20 තුළ පොල් නිෂ්පාදනය පහත වැටීම බව මහාචාර්ය වරයා පවසයි.

ඔහු පවසන්නේ 2000 වසර වන විට පොල් නිෂ්පාදනය පොල් ගෙඩි මිලියන 3000ක අගයක පැවති බවත් ඒ අවස්ථාව වන විට මෙරට ජනගහනය මිලියන 18ක අගයක් ගත් බවයි.

නමුත් 2024 වසර වන විට මෙරට ජනගහනය මිලියන 23 දක්වා වැඩි වී ඇතත් පොල් නිෂ්පාදනය වර්ධනයක් සිදුව නොමැති බවත් ඔහු පෙන්වා දෙයි.

මේ හේතුවෙන් ඉල්ලුම සපුරාලීමට අදාළව පොල් නිෂ්පාදනය නොවීම මීට පොල් හිඟට ප්‍රධාන වශයෙන් බලපා ඇතැයි මහාචාර්යවරයා පවසයි.

ඒ අනුව ඊට පිළියම් යෙදීම සඳහා පොල් හිඟයට දීර්ඝකාලීන විසඳුමක් ලෙස පොල් පැළ මිලියන 3ක් මේ වසර තුළ සිටුවීමට පොල් වගාකිරීමේ මණ්ඩලය තීරණය කර තිබේ.

ආසන්න වසර කිහිපය ගත්විට පොල් මිල සැසඳීමේදී 2020 දී පොල් ගෙඩියක් වෙළෙඳපොළ තුළ රුපියල් 60ත් 70ත් මිලකට අලෙවි විය. 

2022 අගභාගය වන විට පොල් ගෙඩියක මිල දැක්වුණේ, රුපියල් 100ක අගයකයි. 

2023 අවසානය වනවිට පොල් ගෙඩියක සාමාන්‍ය සිල්ලර මිල රුපියල් 80 – 120ත් අතර මිලක පැවතියේය. 

කෙසේවෙතත් ගෙවුණු 2024 අවසානය වනවිට පොල් ගෙඩියක සිල්ලර මිල රුපියල් 160 සිට 200 දක්වා ඉහළ ගොස් තිබුණි.

දැනට නිකුත් වී ඇති දත්ත අනුව ගෙවුණු 2024 දී පොල් නිෂ්පාදනය පොල් ගෙඩි මිලියන 700කින් පමණ පහත වැටී තිබේ.

පසුගිය  වසර හතරේදී වාර්ෂික පොල් නිෂ්පාදනය සටහන් වුයේ 2020 දී පොල් ගෙඩි මිලියන 2792ක්, 2021 දී පොල් ගෙඩි මිලියන 3120ක්, 2022 දී පොල් ගෙඩි මිලියන 3391ක් සහ 2023 දී පොල් ගෙඩි මිලියන 2682ක් වශයෙනි. 

මෙලෙස පොල් අස්වැන්න අඩුවීමට ප්‍රධාන කාරණ රැසක් බලපා තිබේ.

ඒ, පොහොර යෙදීම අවමවීම, වන සතුන්ගෙන් සිදුවන හානි , කාලගුණික වෙනස්වීම් මෙන්ම මෑතකාලීනව පොල් වගා ඉඩම් කට්ටි කර වෙනත් ව්‍යාපෘති සඳහා විකිණීම ඒ අතර ප්‍රධාන තැනක් ගනී. 

මේ හේතුවෙන්, 2000 අංක 1 දරන ගස් හෙලීම පාලනය කිරීමේ සංශෝධන පනත යටතට පොල් ගස එක්කිරීම 2021 දී පියවර ගනු ලැබුවේ, අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රය මගිනි.

විදේශ කටයුතු, විදේශ රැකියා හා සංචාරක අමාත්‍ය විජිත හේරත් මහතා පවසන්නේ රටේ තිබුනු වැරදි ප්‍රතිපත්ති නිසා අද බොහෝ අය සහනාධාර ලැබෙන තත්ත්වය බවට පත් කර ඇති බවයි.

අද (24) විදේශ සේවා නියුක්ති කාර්යාංශයේදී සමෘද්ධි හා අස්වැසුම ප්‍රතිලාභ ලබන පවුල්වල සුදුසුකම් ලැබූ තරුණ තරුණයින් වෙනුවෙන් ජපානයේ රැකියා ලබාදීමේ වැඩසටහනකට එක්වෙමින් අමාත්‍යවරයා මේ බව පැවසීය.

එම උත්සවය සංවිධානය කර තිබුනේ, විදේශ කටයුතු, විදේශ රැකියා හා සංචාරක අමාත්‍යාංශය සහ ග්‍රාමීය සංවර්ධන, සමාජ ආරක්ෂණ හා ප්‍රජා සවි බල ගැන්වීමේ අමාත්‍යාංශය විසිනි.

රටක් ලෙස ශක්තිමත් ආර්ථිකයක් තිබේනම් කිසිවෙකු සහනාධාර ලබන තත්ත්වයට පත්වෙන්නේ නැති බව සඳහන් කළ අමාත්‍යවරයා සියළු ජනතාවට ප්‍රතිලාභ ලැබිය හැකි එවැනි ආර්ථිකයක් ගොඩ නැඟීමට රජය බලාපොරොත්තු වන බවත් ඒ හරහා ක්‍රමානුකූලව සහනාධාර සංස්කෘතික අවසන් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බවත් පැවසීය.